Genel Cerrahi

Safra Kesesi Taşları (Kolelitiazis)

Safra Kesesi Taşı Nedir?

Safra kesesi taşları , genellikle kolesterolden safra kesenizde veya safra kanallarınızda oluşan sertleşmiş safra parçalarıdır. Özellikle kadınlarda ve hamile dönemi kadınlarda daha yaygındır. Safra kesesi taşları çoğu zaman sorun yaratmamakla birlikte eğer safra kesesi yoluna takılıp safra akışınızı tıkarsa sorun yaratmaktadır. Safra kesesi taşları, en geç semptomlara sebep olduğunda cerrahi olarak ( ameliyata) tedavi edilmelidir.

Genel Bakış

Safra taşları, safra kesenizde veya safra kanallarınızda oluşan sertleşmiş, konsantre safra parçalarıdır. Karaciğeriniz safra üretir ve safra yollarınızla farklı organlara taşınır .Safra taşları safra tortusu toplanıp kristalleştiğinde oluşur. Çoğunlukla tortu, safradaki ana bileşenlerden birinin fazlalığıdır.

Safra taşları önemli mi bir hastalıktır ?

Safra taşları ( kolelitiazis ) sizin için mutlaka herhangi bir soruna neden olmaz. Bir çok insanda safra taşına sahip olmakla beraber ,farkında değildir ve günlük yaşamına etki etmeden hayatını sürdürmektedir. Ancak safra taşları safra kesesinden geçip, safra yollarında sıkışıp kalmaya başlarsa tehlikeli hale gelebilir. Safra yolunuzu tıkayarak ağrıya ve ciddi komplikasyonlara neden olabilirler.

Safra taşlarıyla ilgili en önemli sorun, safra taşlarının varlığından dolayı , safranın akımının engellenmesi ve tortu tabakası bırakmaya devam ederek yavaş ama emin adımlarla büyümeleridir ve yeni taşların oluşumuna sebep olmasıdır. Bir kum tanesi olarak başlayan tortu zamanla safra akışını durduracak kadar büyüyebilir.

Safra taşları (kolelitiazis) ne kadar yaygındır?

Türkiye” de yetişkinlerin en az %10’unda safra taşı vardır ve bunların %75’e kadarı kadındır. Ancak tanı konulanların yalnızca %20’sinde safra taşı belirtileri ortaya çıkar veya tedaviye ihtiyaç duyarlar.

Belirtiler ve Nedenler

Safra taşı belirtileri nelerdir?

Temsili Safra Kesesi Taşı ve konumu

Safra taşları, sıkışıp tıkanıklık yaratmadıkça genellikle semptomlara neden olmaz. Bu tıkanıklık, çoğunlukla üst karın ağrısı ve mide bulantısı gibi semptomlara neden olur . Bunlar geçici olabilir ya da kalıcı ağrılara dönüşebilirler.

Eğer safra taşları, safra kesesinden ana safra yollarına bağlanan kanalda sıkışıp kalırsa, karnınızda bir kaç saat süren ani, yoğun bir ağrıyı tetikleyebilir. Bu tür karın ağrısına “bilier kolik” denir.

Safra taşıyıcısı olan bazı kişilerde, safra kesesi iltihabı ( kolesistit ) gibi komplikasyonlar da gelişebilir. Tıkanıklığın şiddetli ve uzun sürmesi durumunda aşağıdaki durumlar ortaya çıkabilir:

  • Karın ağrısı
  • Terlemek
  • Ateş
  • Kalp atışının hızlanması (taşikardi)
  • Karın şişliği ve bulantı
  • Cildinize ve gözlerinize sarı renk tonu (ikter)
  • Koyu renkli idrar ve açık renkli dışkı

Safra taşlarının nedenleri nelerdir ?

Safra kesesi içindeki safranın kimyasal yapısındaki dengesizlik nedeniyle safra taşlarının oluştuğu düşünülmektedir. Çoğu durumda safradaki kolesterol düzeyi çok yükselir ve aşırı kolesterol taşlara dönüşür. Safra taşları çok yaygındır.

Safra taşı ağrısı nasıldır ?

Safra taşı ağrısı ani ,şiddetli ve hatta mide bulantısı ile birlikte başlar. Buna safra taşı ağrısı veya safra kesesi atağı denir. Yemek yedikten sonra, safra keseniz kasıldığında, safra sisteminizde daha fazla baskı oluşturduğunda, bunu en şiddetli şekilde hissedebilirsiniz. Sizi uykunuzdan uyandırabilir. Dakikalarca, saatlerce sürebilen bölümler halinde gelir. Bölüm, taş hareket ettiğinde veya baskı hafiflediğinde sona erer. İnsanlar ağrıyı yoğun, keskin, bıçaklama, kramp veya sıkışma olarak tanımlarlar. Hareketsiz oturamayabilirsiniz.

Safra taşı ağrısı nerede bulunur ?

Biliyer sisteminiz, karnınızın sağ üst çeyreğinde, sağ göğüs kafenizin altında bulunur. Çoğu insan bu bölgede safra taşı ağrısı hisseder. Ancak bazen başka alanlara da yayılabilir. Bazı insanların bunu sağ kolunda, omuzlarında ya da sırtlarında kürek kemikleri arasında hissederler.

Bazı insanlar safra taşı ağrısını karınlarının veya göğüslerinin ortasında hissederler ve bu durum yanlışlıkla mide yanması veya hazımsızlık olarak yorumlanır; diğerleri kalp krizi geçiriyormuş gibi hissedebilirler ki bu da farklı bir acil durumdur.

Safra taşı ağrısını ne tetikler?

Safra taşı ağrısı, safra taşının safra yolunuza sıkışıp tıkanmaya neden olduğu anlamına gelir. Büyük bir tıkanıklık varsa bunu hemen hissedebilirsiniz. Yalnızca kısmi bir tıkanıklıksa, safra keseniz kasılıp sisteminizde daha fazla baskı oluşturana kadar bunu fark etmeyebilirsiniz. Yemek yemek bu kasılmayı tetikler.

Zengin, ağır veya yağlı bir yemek safra kesesinin daha büyük kasılmasını tetikleyecektir. Bunun nedeni, ince bağırsağınızın yemeğinizdeki yağ içeriğini tespit etmesi ve safra kesenize , onu parçalamak için ne kadar safraya ihtiyaç duyacağını iletmesidir. Safra keseniz de, gerekli safrayı safra kanallarınıza sıkarak tepki verir.

Safra taşlarının önemli uyarı işaretleri nelerdir ?

Bilier Kolik, safra taşlarının tıkanıklık ile bağlantılı olarak ilk uyarı işaretidir. Safra taşı geçici bir tıkanıklığa neden olduğunda ve daha sonra kısmen safranın tekrar akması mümkün olduğunda, ataklar halinde gelip giden ağrıdır. Ağrı eninde sonunda kaybolsa da, bu olayları bir uyarı olarak kabul etmek önemlidir.

Safra taşı sahibi olmanın olası komplikasyonları nelerdir ?

Safra taşı safra sisteminizdeki safra akışını engelliyorsa, bu sistemdeki organların herhangi birini veya tamamını etkileyebilir. Akamayan safra, safra kanallarınıza ve karaciğere geri dönerek akut inflamasyona neden olur ve bakteriyel enfeksiyonları teşvik eder . Şiddetli olduğunda bu koşullar hayatı tehdit edici hale gelebilir.

Komplikasyonlar şunları içerir:

Safra taşları yorgunluk ve baş dönmesi yapar mı ?

Baş dönmesi ve yorgunluk , düşük tansiyonun belirtileridir . Bunlar safra taşlarının tipik belirtileri değildir. Ancak düşük tansiyon safra taşı komplikasyonlarının olası bir yan etkisidir. Safra sisteminizdeki şiddetli iltihaplanma veya enfeksiyon, kan basıncındaki düşüşle birlikte daha hızlı bir kalp atış hızını tetikleyebilir.

Safra taşları kansere yol açar mı?

Safra taşlarına ne sebep olur?

Safradaki ana bileşenlerden birinin fazlalığı olduğunda , safra taşları oluşur. Fazla madde safra kesenizin veya safra kanallarınızın dibinde tortuya dönüşür ve tortu yavaş yavaş sertleşerek taşlara dönüşür. Kolesterol taşları en yaygın olanıdır. Diğeri ise pigment (bilirubin) taşlarıdır.

Bu sürece aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler dahil olabilir:

  • Aşırı kolesterol . Karaciğeriniz safra oluşturmak için kanınızdan kolesterolü çıkarır. Kanınızda çok fazla kolesterol varsa safranızdaki oranlar bozulacaktır. Safranın tüm bileşenleri bir arada tutabilmesi için lipit ve asit dengesine ihtiyacı vardır. Her türlü fazlalık bir kenara bırakılacaktır.
  • Aşırı bilirubin . Bilirubin, parçalanmış eski kırmızı kan hücrelerinin bir yan ürünüdür. Çok fazla kırmızı kan hücresini yok eden bir kan hastalığınız varsa veya karaciğeriniz bir şekilde bozulmuşsa (siroz) ve normal bilirubin yükünü safraya dönüştürmekte zorlanıyorsa, bilirubin fazlalığınız olabilir
  • Yeterli safra asitleri (safra tuzları) olmaması . Bazı hastalıklar safra asidi malabsorbsiyonuna neden olabilir , bu da dışkınızdaki safra asitlerini kaybetmeniz anlamına gelir. Eğer çok fazla kaybederseniz, karaciğerinizde safra yapacak kadar yeterli madde kalmayacaktır. Safra asitlerinin eksikliği safranızda aşırı lipit (kolesterol) oluşmasına neden olur.
  • Kolestaz veya safra kesesi stazı . “Stasis” hareketsizlik anlamına gelir. Safra kanallarınız veya safra keseniz safrayı safra yollarınızda etkili bir şekilde hareket ettirmiyorsa, safranın tortu oluşturma olasılığı daha yüksektir. Bu, kaslarla veya onlara hareket etmelerini söyleyen kimyasal sinyallerle ilgili bir sorun olabilir.

Safra taşlarına (kolelitiazis) hangi risk faktörleri katkıda bulunur?

Çeşitli hastalıklar ve durumlar safra akışınızı veya kolesterol, bilirubin veya safra asidi seviyenizi etkileyebilir. Ancak safra taşı olan herkesin altta yatan bir rahatsızlığı yoktur. En yaygın risk faktörlerinden bazıları yaşınız, genetik profiliniz, hormon seviyeleriniz ve kilo dalgalanmalarınız gibi normal faktörlerdir.

Risk faktörleri şunları içerir:

  • Yaş . Safra taşlarının gelişmesi ve tıkanmaya neden olacak kadar büyümesi zaman alır. Erkeklerin bunları alma olasılıkları 60 yaşından sonra daha yüksektir. Kadınlar bunları doğurgan oldukları yıllarda, kabaca 20 ila 50 yaşları arasında alma olasılıkları daha yüksektir.
  • Hormonlar . Kadınlarda safra taşı oluşma olasılığı erkeklere göre üç kat daha fazladır. Riskleri östrojen ve progesteron seviyelerine göre zirve yapar ve azalır. Östrojen kolesterol düzeylerini artırırken, progesteron safra kesenizin boşalmasını yavaşlatır.
  • Ağırlık . Vücut yağı östrojen salgılar, dolayısıyla daha fazlasına sahip olmak östrojen seviyenizi ve kolesterol seviyenizi yükseltir. Öte yandan, obezite ameliyatı sonrası olduğu gibi, hızlı kilo kaybı da safra taşlarına neden olabilir. Vücut yağını kaybetmek, büyük miktarlarda kolesterolün safranıza hızla salınmasına neden olur.
  • Genetik . Ailenizde safra taşı öyküsü varsa, ırksal kökeniniz ne olursa olsun, sizde de safra taşı oluşma olasılığı daha yüksek olabilir.

Teşhis ve Testler

Safra Kesesi Taşları ( Kolelitiazis) nasıl teşhis edilir?

Safra taşı semptomları yaşıyorsanız, doktorunuz kan testleri ve görüntüleme testleriyle durumu araştıracaktır. Kan testleri iltihabı, enfeksiyonu veya sarılığı tespit edebilir ve hangi organların etkilendiğine dair ipuçları verebilir. Görüntüleme testleri safra keseindeki taşların görüntülenmesini ve safra yollarınızdaki olası tıkanıklığın kaynağını belirlemenize yardımcı olacaktır.

Safra Kesesi Taşlarını ( Kolelitiazis) hangi testler tespit edebilir ?

Doktorunuz , herhangi bir hazırlık gerektirmeyen, hızlı ve kolay bir test olan karın ultrasonu ile başlayacaktır . Ultrason ile safra kesenizdeki safra taşları genellikle tespit edilebilinir. Ancak safra yollarının başka bir kısmında safra taşı varsa, onu bulmak için başka tür bir teste ihtiyacınız olabilir.

Diğer olası testler şunları içerir:

  • MRCP (manyetik rezonans kolanjiyopankreatografi) 
  • Endoskopik ultrason (EUS)
  • ERCP (endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi) 

Safra kesesi olmadan normal bir yaşam sürmek mümkündür.

Karaciğeriniz yiyecekleri sindirmek için safra üretmeye devam edecektir, ancak safra, safra kesesinde birikmek yerine sürekli olarak ince bağırsağa damlayacaktır.

Yönetim ve Tedavi

Safra taşlarının tedavisi nedir ?

Safra taşlarınız hiçbir zaman sorun yaratmıyorsa tedaviye ihtiyacınız olmayacaktır. Ancak safra taşları safra yollarınızda bir tıkanmaya neden oluyorsa, sağlık uzmanınız bunları, yalnızca tıkanıklığı değil hepsini kaldırmak isteyecektir. Safra taşları bir kez tıkanıklığa neden olduğunda bunu tekrar yapma olasılıkları yüksektir.

Safra taşları için tedavi planınız semptomların günlük yaşamınızı nasıl etkilediğine bağlıdır.

Herhangi bir semptomunuz yoksa aktif izleme sıklıkla önerilir. Bu, hemen tedavi görmeyeceğiniz anlamına gelir, ancak herhangi bir belirti fark ederseniz doktorunuza bildirmelisiniz.

Genel bir kural olarak, belirtiler olmadan ne kadar uzun süre kalırsanız durumunuzun kötüleşme olasılığı o kadar azalır.

Aşağıdaki gibi komplikasyon gelişme riskinizi artıran bir durumunuz varsa tedaviye ihtiyacınız olabilir:

  • Karaciğerde yara izi (siroz)
  • Karaciğerde yüksek tansiyon (bu portal hipertansiyon olarak bilinir ve genellikle  alkole bağlı karaciğer hastalığının bir komplikasyonudur )
  • Diyabet

Bir tarama safra kesenizde yüksek düzeyde kalsiyum gösteriyorsa da tedavi önerilebilir, çünkü bu  daha sonraki yaşamda safra kesesi kanserine yol açabilir.

Karın ağrısı (biliyer kolik) ataklarınız varsa tedavi, ağrının günlük aktivitelerinizi nasıl etkilediğine bağlıdır.

Ağrı hafif ve seyrekse, daha sonraki atakları kontrol altına almak için size ağrı kesiciler reçete edilebilir ve ağrıyı kontrol altına almanıza yardımcı olacak sağlıklı bir diyet yemeniz konusunda tavsiyeler verilebilir.

Belirtileriniz daha şiddetli ve sık ise  genellikle safra kesesinin alınması için ameliyat  önerilir.

Safra kesesi önemli bir organ değildir ve safra kesesi olmadan da normal bir yaşam sürebilirsiniz.

Bazı kişiler yağlı veya baharatlı yiyecekler yedikten sonra şişkinlik ve ishal belirtileri yaşayabilir. Belirli yiyecekler belirtileri tetikliyorsa gelecekte bunlardan kaçınmak isteyebilirsiniz.

Safra Taşı Ameliyatı

Safra kesesini çıkarmak için Anahtar Deliği Ameliyatı – Safra Kesesi Taşları ( Kolelitiazis)

Ameliyat tavsiye edilirse, genellikle safra kesenizi çıkarmak için anahtar deliği ameliyatı geçirirsiniz. Buna laparoskopik kolesistektomi denir.

Laparoskopik kolesistektomi sırasında karnınıza 3 veya 4 küçük kesi yapılır.

Daha büyük bir kesi (yaklaşık 2 ila 3 cm) göbek deliğinden yapılır ve diğerleri (her biri 1 cm veya daha az) karnınızın sağ tarafında olacaktır.

Karnınız karbondioksit gazı kullanılarak geçici olarak şişirilir. Bu zararsızdır ve cerrahın organlarınızı görmesini kolaylaştırır.

Karnınızdaki kesiklerden birinden bir  laparoskop (ucunda küçük bir ışık ve video kamera bulunan uzun, ince bir teleskop) yerleştirilir.

Bu, cerrahınızın ameliyatı bir video monitöründe görüntülemesine olanak tanır. Özel cerrahi aletler kullanarak safra kesenizi alacaklar.

Safra kanalında safra taşı olabileceği düşünülüyorsa operasyon sırasında safra kanalının röntgeni veya ultrasonu da çekilir.

Safra taşları bulunursa, bunlar anahtar deliği ameliyatı sırasında çıkarılabilir. Eğer ameliyat bu şekilde yapılamıyorsa veya beklenmeyen bir komplikasyon ortaya çıkarsa açık ameliyata geçilmesi gerekebilir.

Safra keseniz alındıktan sonra laparoskop aracılığıyla karnınızdaki gaz dışarı çıkar ve kesiler eriyebilen dikişlerle kapatılarak pansumanlarla kapatılır.

Laparoskopik kolesistektomiler genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilir ; bu, işlem sırasında bilincinizin kapalı olacağı ve işlem sırasında herhangi bir ağrı hissetmeyeceğiniz anlamına gelir.

Operasyon 60 ila 90 dakika sürer ve genellikle aynı gün evinize dönebilirsiniz.

Tam iyileşme genellikle yaklaşık 10 gün sürer.

Tek kesiden Anahtar Deliği Ameliyatı – Safra Kesesi Taşları ( Kolelitiazis)

Tek insizyonlu laparoskopik kolesistektomi, safra kesesinin çıkarılması için kullanılan daha yeni bir anahtar deliği ameliyatı türüdür.

Bu tip ameliyatlarda sadece 1 küçük kesi yapılır, bu da sadece tek bir yara izinin kalacağı anlamına gelir.

Ancak bu tip kolesistektomi, geleneksel kolesistektomiler kadar sık ​​yapılmadığından bu konuda hala bazı belirsizlikler bulunmaktadır.

Tek kesiden laparoskopik kolesistektomilere erişim de sınırlıdır çünkü uzmanlık eğitimi almış deneyimli bir cerraha ihtiyaç vardır.

Açık Ameliyat – Safra Kesesi Taşları ( Kolelitiazis)

Aşağıdaki durumlarda laparoskopik kolesistektomi önerilmeyebilir:

  • Hamileliğin üçüncü trimesterinde (son 3 ay) iseniz
  • aşırı kilolu
  • Anahtar deliği prosedürünü zorlaştıran ve potansiyel olarak tehlikeli hale getiren alışılmadık bir safra kesesi veya safra kanalı yapısına sahipseniz

Bu durumlarda açık kolesistektomi önerilebilir.

Safra kesesinin alınabilmesi için karın bölgesinde kaburgaların altında 10 ila 15 cm’lik (4 ila 6 inç) bir kesi yapılır.

Genel anestezi kullanıldığı için baygın olursunuz ve herhangi bir acı hissetmezsiniz.

Açık ameliyat laparoskopik ameliyat kadar etkilidir ancak iyileşme süresi daha uzundur ve daha görünür yara izine neden olur.

Çoğu kişi 5 güne kadar hastanede kalmak zorundadır. Tamamen iyileşmek genellikle 6 hafta sürer.

Endoskopik retrograd kolanjiyo-pankreatografi (ERCP) -Safra Kesesi Taşları ( Kolelitiazis)

Endoskopik retrograd kolanjiyo-pankreatografi (ERCP), safra kanalındaki safra taşlarını çıkarmak için kullanılabilen bir prosedürdür.

Bu işlem sırasında safra kesesi alınmaz, dolayısıyla safra kesesindeki taşlar, başka cerrahi teknikler kullanılarak çıkarılmadıkça yerinde kalacaktır.

ERCP , bir endoskopun (ucunda bir kamera bulunan uzun, ince, esnek bir tüp) ağzınızdan safra kanalının ince bağırsağa açıldığı yere kadar geçirildiği tanısal kolanjiyografiye benzer.

Ancak ERCP sırasında safra kanalının açıklığı küçük bir kesi veya elektrikle ısıtılan tel ile genişletilir.

Safra kanalı taşları daha sonra çıkarılır veya bağırsağınıza girip vücudunuzdan dışarı çıkması için bırakılır.

Bazen safra ve taşların geçmesine yardımcı olmak için safra kanalına kalıcı olarak stent adı verilen küçük bir tüp yerleştirilir.

ERCP genellikle sedasyon altında gerçekleştirilir; bu, işlem boyunca bilincinizin yerinde olacağı ancak herhangi bir ağrı hissetmeyeceğiniz anlamına gelir.

İşlem ortalama 30 dakika kadar sürer ancak 15 dakikadan bir saatten fazlaya kadar sürebilir.

Daha sonra, izlenebilmeniz için bir gece hastanede kalmanız gerekebilir.

Safra taşlarını çözen ilaç

Safra taşlarınız küçükse ve kalsiyum içermiyorsa, onları eritmek için ursodeoksikolik asit tabletleri almak mümkün olabilir.

Ancak bunlar çok sık reçete edilmiyor çünkü:

  • nadiren çok etkilidirler
  • uzun süre alınmaları gerekir (2 yıla kadar)
  • Tedavi durdurulduktan sonra tekrar safra taşı oluşabilir

Ursodeoksikolik asidin yan etkileri nadirdir ve genellikle hafiftir. En sık bildirilen yan etkiler hasta hissetme, hasta olma ve ciltte kaşıntıdır.

Ursodeoksikolik asit genellikle hamile veya emziren kadınlar için önerilmez.

Cinsel açıdan aktif kadınlar, diğer oral doğum kontrol hapı türlerini etkileyebileceğinden, ursodeoksikolik asit alırken prezervatif gibi bir bariyer doğum kontrol yöntemi veya düşük dozda östrojen doğum kontrol hapı kullanmalıdır.

Ursodeoksikolik asit tabletleri, safra taşlarını geliştirme riskiniz olduğu düşünülüyorsa, safra taşlarını önlemek için ara sıra kullanılabilir.

Örneğin, yakın zamanda kilo verme ameliyatı geçirdiyseniz, hızlı kilo kaybı safra taşlarının büyümesine neden olabileceğinden ursodeoksikolik asit reçete edilebilir.

Kliniğimize Gelen hastaların Tedavi Süreci – Safra Kesesi Taşları ( Kolelitiazis)

Tedavi öncesi:
* Hastanin klinigimize basvurmasi ile baslayan sürecte, kendisi ile randevu
ayarlanir ve yapmis oldugu tetkikler sorgulanir
* Hastanin randevuya geldiginde, yapilmis olan tetkikleri ile gelmesi, gerekli olan
ek tetkiklerin mümkünse tamamlanip bize gelmesi hastaya bildirilir.
* Klinigimize geldiginde, ilk olarak, hastanin hikayesi analiz edilir ve sikayet,
sorunlari sorgulanir.
* Ardindan hastanin muayenesi gerceklestirilir.
* Şikayet, tetkik sonuçları ve muayene sonrasında, ameliyat yapilmasi gereken
bir durum tespit edilirse, hasta ile tedavi yöntemleri kapsamlıca konuşulur:

  1. Ameliyatin neden gerektigi hastaya aciklanir
  2. Alternatif tedavi yöntemleri aktarilir
  3. Ameliyat olmadigi takdirde, hangi sorunlarla karsilasilacagi ihtimalleri
    hakkinda bilgi verilir.
  4. Ameliyatin yöntemi, süresi, yapilisi ve olasi komplikasyonlar kapsamli
    bir sekilde aciklanir

* Hastaneye yatistan önceki gece saat 22.00`ye kadar yemek serbesttir; berrak
su icmek, ameliyat öncesi 4 saate kadar mümkündür (kahve, cay, süt veya
meyve suyu buna dahil degildir)
* Ameliyathaneye gitmeden önce ( 30-45 dk) rahatlatıcı ilaç verilir.
* Hastanin ameliyati gerceklestikten sonra ,hasta odasına yerleştirilir
* Anestezi etkisi gectikten sonra 3-4 saat icerisinde ayaga kaldırılır
* Ameliyat sonrasın da , yaklasik 6 saat sonra hasta yemeğini alabilir.
* Hasta1 gün hastanede kalmaktadır
* Ameliyat sonrasinda, ilk günlerde ağri kesici haricinde genellikle herhangi bir
ilac (antibiyotik vs.) almasi gerekmez.